Στόχος της μελέτης είναι η διερεύνηση του καθεστώτος και του τρόπου λειτουργίας της Εκτός Σχεδίου Δόμησης (ΕΣΔ) στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη αναφορά στον κλάδο της τουριστικής οικοδομικής δραστηριότητας, προκειμένου να διατυπωθεί μια συγκροτημένη πρόταση εξορθολογισμού του θεσμού της ΕΣΔ – παράλληλα και του συναφούς φαινομένου της Αυθαίρετης Δόμησης (ΑΔ).
Αρχικά, εξετάζεται το ιστορικό των δύο φαινομένων (ΕΣΔ και ΑΔ) στη χώρα, από τη 10ετία του 1930 μέχρι σήμερα με ειδική αναφορά σε τρεις κρίσιμες περιόδους/σταθμούς με μεγάλη ένταση των φαινομένων: 1) στέγαση των προσφύγων κατά την περίοδο 1922-1930, 2) αυτοστέγαση του ρεύματος των εσωτερικών μεταναστών στην Αθήνα και στις μεγάλες επαρχιακές πόλεις την περίοδο 1946-1967 και 3) σύγχρονη γενικευμένη ζήτηση, από νοικοκυριά ενός ευρέος κοινωνικο-οικονομικού φάσματος, οικοπέδων εκτός σχεδίου με κίνητρο κυρίως την απόκτηση Β’ κατοικίας, αλλά και τη δημιουργία τουριστικών ανωδομών.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η τρέχουσα κατάσταση της ΕΣΔ και τα σημερινά μεγέθη της ΑΔ και τεκμηριώνεται η ανάγκη για την αναθεώρηση της ΕΣΔ μέσα από έναν βραχυπρόθεσμό σχεδιασμό που θα περιλαμβάνει μια δέσμη άμεσων και ρεαλιστικών μέτρων και ένα μακροπρόθεσμο, που θα αφορά τον εκσυγχρονισμό του γενικότερου πολεοδομικού και χωροταξικού πλαισίου.